Tikje Anders

Eens in de vier weken blog ik over hoe ik dingen aanpak met mijn visuele beperking. Het betreft zaken die mensen aan mij vragen of juist niet durven vragen. Deze keer: Welke hobby’s kan ik uitoefenen met mijn visuele beperking?

Vooroordelen

‘Er zijn weinig hobby’s die jij zelfstandig kunt doen.’
Nou, mooi niet! Er zijn heel veel hobby’s die je zelfstandig kunt ondernemen ook als je niet ziet.

Vooraf

Mensen zijn altijd benieuwd naar de hobby’s van anderen. Wat doen ze in hun vrije tijd? En hoe doen mensen met een visuele beperking dat? En wat is er mogelijk?
Ik heb al aardig wat dingen geprobeerd en het één vind ik leuker dan het ander. Ook toen ik nog een beetje kon zien, kon ik andere dingen dan ik nu nog kan zonder zicht.
Hieronder lees je mijn antwoord op de vraag: Welke hobby’s kan ik uitoefenen met mijn visuele beperking?

Tekenen

Ondanks dat ik 2% zicht had, hield ik als kind van tekenen. Ik deed dit niet met potloden, omdat ik dan de lijntjes niet goed zag, maar met stiften. En ik zat met mijn neus op het papier. Mijn oogarts was zo onder de indruk van wat ik nog kon met dat kleine beetje zicht, dat hij ooit zelfs een van mijn kladblokken meenam naar een oogcongres in het buitenland.
Slechtziende klasgenoten konden veel beter tekenen dan ik dat kon. Zaken als diepte en details waren voor mij te hoog gegrepen. Maar ik vond het leuk. Hobby’s draaien tenslotte om plezier.
Door drukte op de middelbare school en het inzicht dat mijn werk belabberd afstak tegenover dat van mensen met meer zicht, ben ik gestopt met tekenen. Nu ik blind ben, teken ik helemaal niet meer. Er zijn speciale tekenmappen, waarmee je de lijnen die je zet, kunt voelen, maar dat is niet tekenen zoals ik dat vroeger deed.

Muziek maken

Als kind heb ik korte tijd pianoles gehad. Ik wilde graag leren spelen. Ik had alleen niet het geduld ervoor. De docent leerde mij braillenotenschrift en leerde me kinderliedjes spelen. Al die herhalingen vond ik saai.
Af en toe lijkt het of alle visueel beperkten muzikaal zijn. Inmiddels weet ik dat ik dat niet ben. Ik hoor niet of een bepaalde toon een C, E of F is. Inmiddels heb ik me erbij neergelegd dat ik het nooit zal leren. Dat weerhoudt me er overigens niet van om lekker hard mee te zingen met muziek, al zing ik zo vals als een kraai.

Lezen

Als kind werd ik gegrepen door de magie van boeken en dat heeft me tot de dag van vandaag niet meer losgelaten. Ik begon met gesproken boeken op cassettebandjes. Ik heb heel wat walkmans (draagbare cassettespelers) versleten. Omdat ik vrijwel alleen maar luisterde was mijn taalgevoel slecht. De docent Nederlands op de mavo adviseerde mijn ouders mij daarom meer braille boeken te laten lezen. Dat heeft me zeker geholpen bij het ontwikkelen van meer taalgevoel. Het nadeel van brailleboeken is dat ze veel ruimte innemen in je huis en reistas. Tegenwoordig lees ik vooral nog audioboeken via de app van Storytel. Mijn favoriete genres zijn: romantiek & erotiek, fantasy, sciencefiction, thriller en horror.

In mijn blogpost ‘Hoe lees ik met mijn visuele beperking?’ lees je een uitgebreide uitleg over hoe ik dit doe en welke hulpmiddelen er zijn.

 

Films en series op tv

Ik kijk bijna geen tv meer, omdat ik liever lees. Via de, nog steeds ontoegankelijke, app van Videoland, kijk ik GTST. En samen met mijn partner kijk ik ieder jaar naar ‘Wie is de mol’. Ondanks dat dit een zeer visueel programma is, kan ik dit volgen met behulp van de app EarCatch, die audiodescriptie (ad), audiobeschrijvingen, geeft tijdens het kijken. We kijken regelmatig films en series via Disney+ of Apple. Daar zit audiodescriptie vaak al in het programma en kun je het aanzetten in het menu waarin je de ondertitels aanpast.

In mijn blogpost ‘Hoe kijk ik films en series met mijn visuele beperking?’ lees je een uitgebreidere uitleg hierover en vertel ik meer over beschikbare hulpmiddelen.

Een vreemde taal leren

Ik ben lang slecht geweest in Engels. Dit kwam denk ik doordat ik als kind de Engelse taal niet natuurlijk oppikte tijdens het kijken van Engelse programma’s met Nederlandse ondertitels. Ik kon de ondertitels niet lezen en keek dus geen Engelse series. Op de middelbare school zorgde dit ervoor dat ik in de Engelse les een achterstand had op de leerlingen die er wel al bekend mee waren. Wat weer maakte dat ik meer uitleg nodig had en meer fouten maakte, wat maakte dat ik er door een klasgenoot mee gepest werd. Daarna sloeg ik helemaal dicht wat Engels betreft en kreeg ik een hekel aan het vak. Wat natuurlijk niet helpt om je iets meester te maken.
Engels is een taal die in het buitenland vaak gesproken wordt en ik baalde ervan dat ik me zo slecht verstaanbaar kon maken en altijd hulp nodig had. Ook ben ik, zoals ik al zei, een lezer. De collectie Engelstalige audioboeken in de genres fantasy en sciencefiction is enorm. Zo een tien jaar geleden begon het daarom bij mij te kriebelen dat ik beter wilde worden in Engels en ging ik op zoek naar een cursus. Ik kwam uit bij de Volksuniversiteit Alkmaar. Ik koos er bewust voor te starten op beginnersniveau, zodat ik de kans had over mijn spreekangst heen te komen en zodat ik kon wennen aan de manier van lesgeven en werken met het lesboek. Het lesboek had ik als digitale versie, verkregen via Dedicon, op mijn laptop staan. Ik heb drie jaar meegedaan met de lessen. Tijdens Corona stopten de lessen tijdelijk en daarna heb ik het niet meer opgepakt. Inmiddels lees ik vrijwel alleen nog maar Engelstalige audioboeken en kan ik me qua spraak aardig redden.
Naast interessant en leerzaam vond ik de lessen leuk. Vandaar dat ik ze onder mijn hobby’s schaar. Het leren van een vreemde taal kan namelijk een hobby zijn.

Sport en yoga

Ik heb diverse sporten geprobeerd. Ik heb lang paardgereden en heb o.a. geskied, yoga gedaan, geklommen en gezwommen. Momenteel doe ik aqua gym in een reguliere groep bij ons in het zwembad en loop ik op de loopband die wij in huis hebben.

In mijn blogpost ‘Hoe sport ik met mijn visuele beperking?’ lees je welke sporten ik allemaal heb gedaan en leg ik uitgebreid uit hoe ik ze kon doen.

Gamen

Ik vond de computerspellen voor visueel beperkten saai en eentonig. Het is meestal monsters afschieten, racen of puzzels oplossen. Ik baalde ervan dat er nooit een leuk spel was met een verhaal, zoals mijn ziende partner ze speelt. Een paar jaar geleden las hij ergens over de computergame Alter Aeon. Toen ik het eenmaal probeerde, was ik verkocht.
Het is een MUD, een op tekst gebaseerd online rollenspel, dat al sinds 1995 actief is. Ze werken het steeds bij met nieuwe inhoud. De game is in het Engels en wordt zowel door visueel beperkten als zienden gespeelt.
De game heeft een goede screenreader ondersteuning. Ik werk met de screenreader JAWS en heb een extra client geïnstalleerd op mijn pc om het spel nog beter te laten werken.
Er zijn dus geen filmpjes, alles is tekst en geluid. Als je in een ruimte komt met je karakter, is de ruimte in tekst omschreven. Deze kun je laten voorlezen door je screenreader. Ook bij vechten of voeren van gesprekken biedt de screenreader goede ondersteuning.
Bij het onderwerp lezen vertelde ik al dat ik gek ben op Fantasy en dat zit volop in deze game. Het spel kent zes soorten karakters: mage, necromancer, cleric, druid, thief en warrior.
Ik speel het spel nu al een paar jaar en het blijft leuk. Je reist met je karakter over de wereld en doet quests (=opdrachten), waarmee je experiencepunten verdient, wat weer leidt tot levels.

Keramiek & pottenbakken

Mijn meest recente hobby is werken met klei. Inmiddels volg ik mijn tweede semester ‘Keramiek & Pottenbakken’ bij het plaatselijke creatieve centrum. In het eerste semester heb ik diverse beelden gemaakt van klei en heb ik deze na het bakken o.a. afgewerkt met glazuur of caparol. Zo maakte ik beelden van een zeemeermin (zie foto bovenaan deze blog), een vliegende kat, een dwerg, een elfje met een bloem en een tovenaar met staf en hoed.

Inmiddels ben ik bezig met mijn tweede lessenreeks. Er waren nog een paar werken van vorig semester die ik moest afwerken en vanaf november ga ik experimenteren met pottenbakken. Ook ga ik proberen me meer te richten op verschillende structuren in mijn werk. Zo heb ik van de week bij het beeld van de tovenaar, die ik nog moest afwerken na het bakken, zijn staf, schoenen en hoed geglazuurd en de rest kaal gelaten. Ik ben nog zoekende naar wat er allemaal mogelijk is, zonder dat ik het zie.
Werken met klei vind ik fijn. Het vormt zich zoals jij dat wilt en het is werk dat je met je handen doet. Iets wat je daardoor goed kan ondanks dat je niet ziet.

Schrijven

Mijn blog Tikje Anders is natuurlijk ook een hobby. Ik geniet van schrijven en ik houd ervan mensen te helpen (dat is de docent in mij). Die combinatie maakt dat ik graag blog over mijn leven. Voorheen maakte ik blogs voor op mijn Hyves (oud social media) en later op Facebook. In 2020 stelde een vriendin voor samen te gaan bloggen. Toen de site een feit was, moest ze zich helaas terugtrekken om medische redenen. Ze moedigde mij aan door te gaan. Inmiddels doe ik het alweer 2,5 jaar.
Ik zou mijn verschenen blogs graag in boekvorm uitgeven, maar ik ben nog aan het uitzoeken hoe ik dat moet aanpakken. Als je het in eigen beheer doet, kost dat best wat geld. Als je tips hebt op dit gebied, hoor ik die graag.

Ervaringen van andere blinden en slechtzienden

Er zijn heel veel hobby’s mogelijk als je niet of slecht kunt zien. Naast de bovengenoemde dingen, ken ik mensen die een instrument bespelen, haken, breien, macrameeën, knuffels maken, smyrna knopen, beeldhouwen, pitrieten, mozaïeken, schilderen, fotograferen, enz. Je vindt hier een overzicht, inclusief tips, op het Visio Kennisportaal.

Ook nieuwsgierig?

Ben jij ook benieuwd naar hoe ik iets aanpak met mijn visuele beperking? Stuur me een bericht en misschien lees je het antwoord op jouw vraag in de volgende ‘Hoe doe je dat?’.

Nooit meer een Tikje Anders blog missen?

Blijf per e-mail op de hoogte van nieuwe Tikje Anders blogs. Vul je e-mailadres in in het invoerveld onderaan deze pagina en druk op de knop ‘Abonneren’. Of kijk hier voor meer info.
Volg Tikje Anders ook via Twitter, Facebook en Instagram.