Tikje Anders

In december 2021 ben ik voor een studieopdracht voor de opleiding journalistiek geïnterviewd door studente Susanne Nijenhuis. Na het opleveren van de eerste versie van het artikel is ze helaas gestopt met de studie. Toch mocht ik het stuk gebruiken voor mijn blog.

‘’Met hulp van blindengeleidehond Tarka kan ik veel zelfstandig doen’’

Debby Buis is slechtziend en gaat door het leven met haar blindengeleidehond Tarka.
Ondanks haar slechte zicht laat ze zich niet tegenhouden. In haar blog Tikje anders beschrijft ze de nadelen, maar ook voordelen van het hebben van een visuele beperking.
Debby is geboren met het syndroom van Knobloch. Dat is een zeldzame aandoening, bij Debby zit er een knobbel op haar achterhoofd, ook is Debby slechtziend. ‘’Mijn netvlies laat snel los, daarvoor ben ik al meer dan twintig keer geopereerd’’, vertelt Debby. ‘’Vanaf mijn dertiende is mijn netvlies redelijk stabiel geweest, ik had 2% zicht in het rechteroog en ik zag donker en licht in mijn linkeroog.’’
In 2014 schoot het netvlies van Debby’s rechteroog weer los. ‘’Ik zat op de bank en normaal ligt er altijd een wit kleedje op de hoek van de bank, dat deel van de bank kon ik ineens niet meer zien. Ik ben toen gelijk naar de dokter gegaan en het bleek dat mijn netvlies weer was losgeraakt. Een operatie volgde en na de operatie zag ik ook niks meer met mijn rechteroog.’’

Rouwproces

‘’Als dan blijkt dat je met je andere oog ook niks meer kan zien, kom je in een soort rouwproces. Met 2% zicht kon ik nog best veel, ik kon de contouren van een groot gebouw of een zijweg zien. Zo kon ik gemakkelijk mijn richting bepalen. Als je dan ineens niks meer kan zien is dat toch jammer. In 2015 ging ik samenwonen met mijn vriend, maar het huis heb ik nooit gezien. Ik heb het huis alleen maar op tast ontdekt.’’

Hulphond

Blindengeleidehond Tarka maakt het leven van Debby een stuk makkelijker. ‘’Tarka is mijn vierde blindengeleidehond. Ik wilde altijd al een blindengeleidehond hebben, maar je moet ook voldoende werk hebben voor een hond. Toen ik op de middelbare school zat werd ik met een busje naar school gebracht, dat is niet genoeg werk voor een hulphond. In 2001 kreeg ik mijn eerste hond Bartele. Toen ging ik met de trein naar school en had ik meer werk voor een blindengeleidehond.’’
Een blindengeleidehond doet meer dan alleen het begeleiden van zijn baasje ‘’Een van de moeilijkste dingen die een geleidehond leert, is om af en toe niet naar zijn baas te luisteren. Het gaat om momenten waarop de baas iets wil dat onveilig is. Denk aan een opgebroken straat waarbij je het gevaar loopt in een gat te vallen. In dat geval moet Tarka mij wegsturen en een andere route vinden.’’
Met de hulp van Tarka kan Debby een heleboel dingen zelfstandig doen. Maar niet iedereen is op de hoogte hoe belangrijk Tarka voor Debby is. ‘’Soms wordt de hond geweigerd bij een gebouw, dan moet ik uitleggen dat het om een hulphond gaat en dat ze wel mee naar binnen moet.’’
Tarka gaat ook altijd mee naar het werk van Debby. ‘’Ik werk als docent geschiedenis op het speciaal onderwijs, een baan die gewoon mogelijk is. Ook als je blind bent.’’ Veel dingen kan Debby wel als docent. ‘’Video’s en voorbeelden kan ik gewoon tonen op het digibord. Al het materiaal dat ik gebruik, is gelabeld met een braillesticker zo weet ik precies wat ik moet pakken.’’
‘’De leerlingen maken de toetsen op een computer zodat ik ze later makkelijker kan nakijken, bij toetsen is er een klassenassistent die ervoor zorgt dat de leerlingen niet kunnen spieken.’’

Meer begrip krijgen voor blinden is ook wat Debby probeert te bereiken met haar blog. ‘’Schrijven is iets wat ik altijd al leuk heb gevonden, vroeger schreef ik stukjes op Hyves. In september 2020 vroeg een vriendin om samen met haar een blog op te starten, zij is ook visueel gehandicapt en heeft ook andere beperkingen. We hadden alles samen opgestart en toen stopte ze, het zou haar te veel energie gaan kosten. Toen ben ik zelf verdergegaan.’’
Debby is in maart 2021 zelf gestart met haar blog Tikje Anders. ‘’Het doel van mijn blog is meer bekendheid over het leven met een visuele beperking. Veel mensen denken dat ik zielig ben en dat je heel veel dingen niet kan doen, maar met een visuele beperking kan je ook naar de bioscoop of werken. En ja, bepaalde dingen kan je niet, maar sommige dingen kunnen aangepast wel. Vandaar de naam Tikje Anders.’’