Vier keer per jaar lees je hier gastblogs van anderen met een visuele beperking. De vierde gastblog van 2023 is geschreven door de slechtziende Alexandra. Op mijn verzoek deelt zij haar ervaring over demonstreren als je niet goed ziet.
In de eerdere gastblogs deelden Elian, Hedda, Angela, Jacky en Miriam al hun anekdotes. Je vindt hun gastblogs hier.
Over de auteur
Alexandra (36) is in het dagelijks leven werkzaam binnen het hoger onderwijs. Zij werd geboren met een erfelijke oogafwijking en ziet nog rond de 35 procent. Soms gebruikt ze een herkenningsstok, zodat andere verkeersdeelnemers haar beter kunnen zien.
Alexandra heeft foto’s gemaakt van de demonstratie. Deze kon ik, vanwege de privacyregels, helaas niet gebruiken voor bij deze blogpost. Omdat er onbekende mensen op staan die geen toestemming hebben gegeven voor het plaatsen. Jij als lezer zult dus zelf je fantasie moeten gebruiken bij de beeldbeschrijvingen van Alexandra.
Samen op straat voor het klimaat
Demonstreren is een belangrijk recht dat is vastgelegd in onze grondwet. Daarmee is het de bakermat van onze democratie. In deze blog vertel ik je hoe het is om als slechtziende te demonstreren.
Extinction Rebellion
Sinds de zomer van 2023 heb ik me aangesloten bij Extinction Rebellion (XR), een beweging die zich inzet voor klimaatrechtvaardigheid.
Jaarlijks ontvangen grote vervuilende bedrijven tussen de 39,7 en 46,4 miljard Euro aan subsidies. Hiermee kunnen zij tegen een zeer gereduceerd tarief gas en stroom inkopen. Iets wat voor veel huishoudens de afgelopen winter (bijna) onbetaalbaar was. XR vindt dat oneerlijk en het is bovendien ontzettend vervuilend.
Daarom startte zij op 9 september 2023 een marathonblokkade. Tijdens deze eerste dag deden er naar schatting zo’n 9000 mensen mee aan de demonstratie en werden er zo’n 2400 aangehouden. (Bron: politie) “Als we van de weg worden gehaald, komen we iedere dag weer terug, net zolang totdat alle fossiele subsidies zijn afgeschaft,” liet XR eerder in de media weten.
De A12 op
Op 12 september reed ik met drie andere Rebellen in een elektrische auto richting Den Haag. Dit was de eerste keer in mijn leven dat ik ging demonstreren.
Daar aangekomen kregen wij eerst een korte briefing, waarin belangrijke en praktische informatie over de demonstratie werd gedeeld. Daarna liepen we in verschillende groepjes via de Koekamp richting het Malieveld.
Ik had bewust mijn herkenningsstok meegenomen en uitgeklapt, zodat het voor mededemonstranten, politie en omstanders zichtbaar was dat ik een visuele beperking heb.
Het moment dat we het parkje uitliepen en bij de kruising wachtten op groen licht, herinner ik me nog heel goed. De hele ochtend voelde ik me eigenlijk best wel relaxt, tot het moment waarop ik de rateltikker op groen hoorde gaan. Toen voelde ik toch wel een gezonde spanning opkomen.
We liepen het zebrapad op en bleven midden op de rijbaan staan. Daar stond ik dan, midden op een drukke kruising in het centrum van Den Haag. In mijn handen hield ik een oude kiwidoos die ik had omgetoverd tot schilderij en een stuk karton waarop ik de leus “Stop fossil pollution” had geschilderd. Vlak voor ons stonden de auto’s drie rijbanen breed te wachten. Om me heen hoorde ik de ronkende motoren. Overal stonden politiebusjes en agenten die het verkeer moesten regelen en die moesten zorgen voor onze veiligheid.
Ik hoorde aan de rateltikker dat het verkeerslicht weer op rood ging. Dat moment voelde heel onwerkelijk. Er werd door onze groep geroepen en gezongen. Vanaf het zebrapad liepen we de kruising op en gingen daar in het midden op het asfalt zitten. Ik zwaaide met mijn kartonnen bord in de lucht terwijl om ons heen het verkeer langzaam weer op gang kwam.
Beeldbeschrijving foto 1:
Foto van actievoerders van Extinction Rebellion die de kruising bezetten bij de Utrechtse Baan (A12). Om hen heen staan politiebusjes en agenten. Op de voor- en achtergrond rijden auto’s voorbij.
De meeste automobilisten reden rustig om ons heen. Sommigen namen daarbij zelfs nog even de moeite om hun mening over XR en deze actie met ons te delen. Vaak werd er dan zoiets geroepen als dat we eco-terroristen zijn (met daarbij de nodige scheldwoorden die ik hier maar niet zal herhalen) en dat we beter gewoon aan het werk kunnen gaan. Niet echt leuk om te horen natuurlijk, maar het hoort er nou eenmaal bij. Er zullen altijd mensen zijn die het niet met je eens zijn.
Duivels dilemma
Niet veel later klonk de stem van een politieagent door een megafoon. Er werd ons medegedeeld dat het verboden is om op de A12 te demonstreren en dat als we de snelweg niet vrijwillig verlaten de politie zal overgaan tot arrestatie en daarbij geweld mag gebruiken.
Dit was de eerste vordering. Een tweede vordering waarin hetzelfde verhaal nog een keer werd herhaald volgde al snel.
Op dat moment kwam ik voor een duivels dilemma te staan. Als ik bleef zitten, zou ik worden gearresteerd. Maar als ik nu uit de actie stapte, kwam ik er alleen voor te staan in een voor mij onbekende stad. Dat vond ik minstens net zo spannend!
Mijn buddy had namelijk besloten om high risk te gaan, wat betekent dat ze blijft zitten totdat de politie haar arresteert. Ik had me vooraf voorgenomen om het niet zover te laten komen.
XR werkt met een buddysysteem, wat inhoudt dat er binnen een grotere groep duo’s worden gevormd die op elkaars welzijn letten (naast dat er ook wellbeing aanwezig is die zorgt voor het welzijn van alle demonstranten) en die gedurende de hele demonstratie bij elkaar blijven, zodat niemand er alleen voor komt te staan. Het is dus wel handig om van tevoren goed af te stemmen of je je beiden laat arresteren of niet. Echter was dit bij ons niet helemaal goed gecommuniceerd, doordat er op het laatste moment nog van buddy’s was gewisseld, omdat mijn oorspronkelijke buddy vertraging had met NS.
De derde vordering volgde. Ik besloot mijn intuïtie te volgen en toch uit de actie te stappen. Ik werd door een mederebel naar een veilige plek op de stoep begeleid.
Dat vind ik het mooie aan XR, dat deze beweging zo inclusief is. Iedereen is heel vriendelijk, benaderbaar en heel behulpzaam. Echt iedereen is welkom en er wordt niet over elkaar of anderen geoordeeld. Daar zou onze maatschappij nog iets van kunnen leren. Vanaf de stoep hebben we toegekeken hoe de andere Rebellen werden gearresteerd en vervolgens met een gratis busrit naar het ADO-stadion werden gereden.
Support Demo
Nadat alle bussen waren weggereden, liep ik met een klein groepje terug naar het Malieveld, waar zich de Support Demo bevond en waar op dat moment op het aangrenzende deel van de A12 nog Rebellen zaten.
De Support Demo is een plek waar iedereen legaal en dus zonder risico op arrestatie zijn steun aan XR kan betuigen. Dit is belangrijk, want al die extra ogen en mobieltjes met camera dragen bij aan onze veiligheid. En hé, wie wil dat nou niet, aangemoedigd worden door zo’n grote groep ‘fans’?
Beeldbeschrijving foto 2:
Foto van een groep deelnemers van de Support Demo van Extinction Rebellion, die Onder de bomen langs de rand van het Malieveld, met rode en groene XR-vlaggen, de Rebellen op het aangrenzende deel van de A12 aanmoedigen. Voor hen loopt een fietspad dat met rood-wit lint is afgezet. Achter het fietspad staat een hele rij politiebusjes kopstaart geparkeerd om het zicht van Supporters op de A12 te belemmeren. Achter de politiebusjes staan agenten en rijden net twee bussen vol met arrestanten weg richting het ADO-stadion.
Toen de politie ook op dit deel van de A12 begon te arresteren, sloeg de sfeer echter snel om. Er ontstond een grimmige sfeer, waarbij politieagenten te paard probeerden ons in te sluiten en weg te jagen. Dat moment vond ik best wel intimiderend en beangstigend. We besloten daarom eieren voor ons geld te kiezen. Samen met degene die me eerder had geholpen, ben ik teruggegaan naar het station van Den Haag. Daar hebben we gewacht totdat de anderen van mijn groepje terugkwamen van het ADO-stadion. Samen zijn we weer terug naar huis gereden.
Aan de weg timmeren
Ik heb deze dag als heel bijzonder, indrukwekkend, maar ook als best wel intensief ervaren. Vooraf wist ik niet zo goed wat ik kon verwachten. Het is daarom best wel spannend zo’n eerste keer actievoeren. Je krijgt zoveel indrukken binnen. Maar over het algemeen was de sfeer heel goed en heb ik me niet heel onveilig gevoeld. Gelukkig ben je samen met een hele groep mensen die daar met hetzelfde doel staat. Een heel belangrijk doel dat ons allemaal aangaat! Dat zorgt voor een enorm gevoel van saamhorigheid en verbinding. Desondanks ging ik niet met een voldaan gevoel naar huis.
Doordat ik vrij snel uit de actie was gestapt, had ik het gevoel dat het voor mij nog niet klaar was. Dat moment voelde toch een beetje als een zwakte en alsof ik de anderen in de steek had gelaten. Natuurlijk weet ik dat dit niet zo is en achteraf kan ik het ook wel weer relativeren. Het is natuurlijk geen wedstrijdje wie de coolste en meest gewaagde Rebel is en het is zeker niet de bedoeling om over je grenzen te gaan.
Daar wordt tijdens de actietraining ook echt op gehamerd: Zorg goed voor elkaar, maar vooral ook voor jezelf. Dat is heel belangrijk. Eigenlijk ook wel een hele mooie gedachte, die me juist ook weer motiveerde. We staan daar samen voor een goed doel.
Ik ben er eigenlijk wel klaar voor om daarvoor de volgende keer een stapje verder te gaan. Daarom besloot ik op zaterdag 16 september 2023 nog eens mee te gaan.
Om te voorkomen dat deze blog nog langer wordt dan de files op de A12, heb ik besloten mijn verhaal in twee delen te knippen. Ben je nou heel benieuwd geworden naar het vervolg, blijf dan nog even plakken. Tot later!
Nooit meer een Tikje Anders blog missen?
Blijf per e-mail op de hoogte van nieuwe Tikje Anders blogs. Vul je e-mailadres in in het invoerveld onderaan deze pagina en druk op de knop ‘Abonneren’. Of kijk hier voor meer info.
Volg Tikje Anders ook via Twitter, Facebook en Instagram.